Gezinsdiagnostiek

Inhoud

Het gezin vormt de primaire leefwereld voor kinderen en jongeren. Om problemen van kinderen en jongeren goed te begrijpen is het in het algemeen dan ook nodig meer zicht te krijgen op het gezinssysteem waarbinnen de problemen zich voordoen. Tijdens een gezinsonderzoek wordt samen met de betrokken gezinsleden onderzocht op welke manier de problematiek van het kind wordt beïnvloed door de gezinscontext en vice versa. Vanuit verschillende invalshoeken wordt naar de situatie gekeken, waardoor meerdere aspecten van de problematiek zichtbaar worden. Deze vorm van gezinsonderzoek veronderstelt van de hulpverlener een houding die gericht is op samenwerking met de gezinsleden. Door niet vanuit een positie als expert boven maar naast de cliënten te gaan staan, worden zij uitgenodigd samen op zoek te gaan naar wat helpend is in de unieke situatie van het betreffende gezin.

Het doen van gezinsonderzoek kun je zien als het kijken door een camera. Je kunt inzoomen en uitzoomen en de blik richten op verschillende niveaus rond de problematiek: van individuele kenmerken van gezinsleden naar ouderschap naar het gezinsfunctioneren naar de bredere context rondom het gezin. En door steeds een andere lens voor te zetten worden verschillende aspecten zichtbaar: de problemen binnen het gezin, waar kracht en competenties liggen, de onderlinge interacties, de onderliggende opvattingen en overtuigingen, emoties die een rol spelen en de ontwikkeling van dit alles door de tijd heen. In deze cursus wordt aandacht besteed aan deze verschillende manieren van kijken: zowel de theoretische achtergrond als de manier waarop je hier vorm aan geeft in de praktijk.  

Tot slot krijgt de cursist de kans om dit alles te vertalen naar de eigen werkpraktijk: hoe kun je het gezinsonderzoek vormgeven op een manier die past binnen jouw functie en binnen het kader en de doelstellingen van de organisatie waarbinnen je werkt?

Werkwijze 

Tijdens de cursus wordt de geboden theorie door middel van verschillende werkvormen vertaald naar de praktijk. Hierbij wordt gebruik gemaakt van beeldmateriaal, opdrachten, oefencasussen, casuistiek uit de eigen werkpraktijk en rollenspel.

Doelstellingen 

Cursisten kunnen advies geven over oplossingsrichtingen cq behandeling doordat ze hebben geleerd om vanuit verschillende invalshoeken te analyseren hoe problematiek van een kind samenhangt met gezinsfactoren. Cursisten weten welke interventies ze hiervoor kunnen inzetten. Cursisten hebben vaardigheden verworven op het gebied van het vestigen van een hulpverleningsrelatie gebaseerd op samenwerking met alle gezinsleden. Cursisten kunnen de geboden theorie vertalen naar de eigen werksetting.

Wijze van toetsing 

De cursisten krijgen de opdracht om te beschrijven hoe ze een gezinsonderzoek binnen de eigen setting zullen vormgeven, de gemaakte keuzes te onderbouwen en te beschrijven wat de eerste stappen zullen zijn die zij zullen zetten om dit daadwerkelijk uit te voeren.