Wat is Systeemtherapie? Lees hier de basis en voordelen

Systeemtherapie, ook wel relatie- en gezinstherapie genoemd, is een vorm van psychotherapie die zich richt op interacties en relaties binnen een bepaald systeem. Het systeem betreft meestal een gezin, maar kan ook bestaan uit een team of organisatie. Systeemtherapie gaat ervan uit dat problemen van individuen nauw verbonden zijn met de dynamieken en patronen binnen het grotere systeem waarin zij functioneren. Systeemtherapie is niet alleen toepasbaar binnen gezinnen, maar kan ook breder worden ingezet in andere contexten waar relaties en interacties een belangrijke rol spelen. Denk bijvoorbeeld aan teams binnen organisaties, vriendengroepen of in de hulpverlening met bijvoorbeeld pleeggezinnen of woongroepen. Door niet alleen naar het individu, maar juist naar de interactiepatronen en de onderlinge dynamiek te kijken, kan systeemtherapie helpen om vastgelopen communicatie te verbeteren en verandering op gang te brengen. Zo draagt het bij aan meer begrip, samenwerking en duurzame oplossingen, ook buiten de gezinscontext.Ontdek de basis en voordelen van systeemtherapie Systeemtherapie biedt unieke voordelen, ten opzichte van andere therapievormen, door de brede benadering waarin dynamieken binnen relaties en systemen centraal gesteld worden. Het gehele systeem betrekken in een behandeling kan leiden tot meer duurzame veranderingen.  Doordat alle leden van een systeem worden betrokken bij de behandeling, ontstaat er een gezamenlijk proces van probleemoplossing. Hierdoor wordt de samenwerking bevorderd en worden onderlinge banden versterkt. Systeemtherapie biedt praktische hulpmiddelen om reacties, interacties en relaties stap voor stap te veranderen. Daarnaast helpt systeemtherapiesystemtherapie bij het vergroten van de veerkracht van cliënten en het verhogen van empathie en begrip voor andere leden van het systeem.De rol van de systeemtherapeut in de zorg Als systeemtherapeut ga je samen met de cliënt op zoek naar hoe de klachten en problemen zijn ontstaan. Door informatie te verzamelen over het systeem wordt er inzicht ontwikkeld in de mogelijke invloed van verschillende personen binnen een systeem. Als systeemtherapeut help je om bewustheid te creëren in onhandige patronen en gewoontes. Systeemtherapie helpt bij het verbreken van deze patronen en gewoontes aan de hand van verschillende systematische methodes en interventies.  Systeemtherapie bestaat uit gesprekken met de cliënt en vaak ook met het gezin. Eerst worden de problemen verkend en wat het belangrijkste is om de situatie te verbeteren. Vaak wordt er een genogram gemaakt: een soort stamboom waarin de kwaliteit van de relaties wordt weergegeven. Daarna wordt gezocht naar ingesleten patronen: wat gebeurt er in bepaalde situaties, hoe wordt er op elkaar gereageerd, en wat is het effect daarvan? Ook kunnen bepaalde oefeningen, zoals een spel of een creatieve opdracht, helpen om deze patronen duidelijk te maken. Systeemtherapie geeft inzicht in de interacties tussen de cliënt en de omgeving en het effect daarvan op de problemen. De bewuste en onbewuste invloed op elkaar wordt ontdekt en er wordt onderzocht hoe negatieve patronen doorbroken kunnen worden. Zo kan er samen gewerkt worden aan een betere verstandhouding die herstel bevordert. Een systeemtherapeut let goed op de manier waarop gezinsleden met elkaar omgaan. Daarnaast let de therapeut op de invloed vanuit de omgeving: school, werk, buurt, religie en cultuur.  Ook let de systeemtherapeut op patronen die zich van grootouder op ouder en van ouder op kind herhalen. Een systeemtherapeut onderzoekt samen met de mensen uit het systeem wat de klachten en problemen zijn. Hoe ze volgens de betrokkenen zijn ontstaan. Wat de impact van de klachten en problemen is op alle betrokkenen. Wat de gewenste veranderingen zijn en wat er nodig is om de gewenste verandering tot stand te brengen. Daarbij wordt ook gekeken naar wat juist de krachten en positieve eigenschappen van het systeem zijn. Uiteindelijk staat niet het zoeken naar oorzaken centraal, maar het zoeken naar mogelijkheden om het anders te doen. Omdat systeemtherapie ervan uit gaat dat we gevormd worden door alle verschillende soorten systemen waarin we ons bevinden, zijn de invloed vanuit de omgeving: school, werk, buurt, religie en cultuur belangrijk Ook de geschiedenis van het gezin en patronen die zich van grootouder op ouder en van ouder op kind herhalen is een belangrijke bron van informatie.Toepassingen van systeemtherapie in verschillende zorgsectoren Systeemtherapeuten zijn werkzaam binnen de zorg- en welzijnssector. Systeemtherapie heeft een brede toepasbaarheid in verschillende zorgsectoren, wegens de holistische benadering. Therapeuten zijn daarom werkzaam in de GGZ, jeugdzorginstellingen, in gezondheidscentra en diverse andere plaatsen.  Enkele voorbeelden van contexten waarin systeemtherapie toegepast kan worden zijn:  De geestelijke gezondheidszorg. Systeemtherapie kan worden ingezet bij de behandeling van diverse psychiatrische klachten. Deze klachten staan immers zelden op zichzelf; de manier waarop de cliënt leeft en hoe de cliënt is opgegroeid, spelen een rol bij het ontstaan en ontwikkelen van de problematiek. JeugdzorgRelatieproblemen tussen ouders, familieperikelen, gepest worden, ziektes en andere omstandigheden kunnen allemaal bijdragen aan het ontstaan van psychiatrische klachten bij kinderen en jongeren. Door gezinsprocessen inzichtelijk te maken en de onderlinge interactie te verbeteren, kunnen klachten verminderd worden. Daarnaast kunnen ouders hulp krijgen bij het ontwikkelen van effectieve opvoedingsstrategieën die de relatie tussen ouder en kind kunnen verbeteren. VerslavingszorgDoor de familie of het sociale netwerk van de cliënt te betrekken bij het herstelproces, wordt het ondersteunend netwerk van de cliënt verbeterd. Dit kan bijdragen aan de preventie van terugval. NVRG en systeemtherapie Na het volgen van een erkende opleiding tot systeemtherapeut, kom je in aanmerking voor registratie als Systeemtherapeut bij de Nederlandse Vereniging voor Relatie- en Gezinstherapie (NVRG).  Een systeemtherapeut dient te beschikken over verschillende competenties, die tijdens de opleiding tot systeemtherapeut verkregen worden. Er worden vier typen competenties onderscheiden: I. Algemene therapeutische competenties II. Systemische Metacompetenties  III Systemische Basiscompetenties IV. Competenties om systeem therapeutische technieken toe te passenOpleidingen en nascholing in systeemtherapie bij King nascholing King nascholing biedt de mogelijkheid tot het volgen van NVRG-erkende opleidingen tot systeemtherapeut. De volledige Basiscursus Systeemtherapie bestaat de Inleiding Systeemtherapie en de Verdieping Systeemtherapie. Zowel de basiscursus als de verdiepingscursus zijn erkend bij de NVRG. In totaal bestaat de basiscursus Systeemtherapie uit 132 contacturen.  De Inleiding Systeemtherapie bestaat uit 60 contacturen (10 dagen). In deze cursus wordt er een stevige basis gelegd voor het systemisch denken en het uitvoeren van systemische interventies, op basis van een aantal belangrijke stromingen. De cursus kan de start zijn van de opleiding tot erkend NVRG-systeemtherapeut.  De Verdieping Systeemtherapie bestaat uit 72 contacturen in totaal. Dit is onderverdeeld in de verdiepingscursus van 60 uur en de wetenschapsmodule van 12 uur. Aan het einde van de Verdieping Systeemtherapie ben je in staat om zelfstandig systeemtherapieën uit te voeren.  Bij King nascholing starten de cursussen Inleiding en Verdieping Systeemtherapie het hele jaar door op verschillende locaties in Nederland.  Na de volledige basiscursus Systeemtherapie dien je twee specialistische cursussen van 40 uur te volgen, waarin uit diverse onderwerpen/specialisaties gekozen kan worden. Na het volgen van deze 80 uur ben je klaar met het cursorische deel van de registratie route tot Systeemtherapeut NVRG.  Vervolgens kun je door middel van door de NVRG erkende nascholingscursussen voldoen aan de eisen voor herregistratie.  King nascholing biedt verschillende mogelijkheden voor de specialistische cursussen, bijvoorbeeld ACT in systeemtherapie (40 uur) en systeem en trauma (40 uur).