Onder- en overprikkeling, diagnostiek en interventie

Werk jij met leerlingen of cliënten die niet stil kunnen zitten, waarbij kleding uitzoeken en eten een dagelijks terugkerend drama is of die regelmatig informatie missen? Of leerlingen of cliënten die constant wippen, wiebelen en friemelen, snel afgeleid zijn, grenzen van anderen overschrijden en niet kunnen samenwerken? Dat kan te maken met zintuiglijke prikkelverwerking (sensorische informatieverwerking). Iemand voelt zich niet fijn en kan zich niet concentreren als hij of zij last heeft van te weinig of te veel prikkels. Deze persoon is onderprikkeld of juist overprikkeld en kan daardoor storend gedrag vertonen. 

Inhoud van de cursus

In de cursus gaan we met behulp van videomateriaal kijken naar gedrag met in ons achterhoofd dat een verstoorde prikkelverwerking de oorzaak kan zijn van storend gedrag. Je leert hoe het proces van prikkelverwerking in de hersenen verloopt en dat er een ‘prikkelfilter’ is, dat bepaald wat er met de geregistreerde prikkels gebeurt. Door gebruik te maken van een kijkwijzer: de ‘prikkelwijzer’, leer je in een aantal stappen (storend) gedrag typeren. Is iemand misschien onderprikkeld of overprikkeld? Wat doet hij of zij zelf om het gedrag te reguleren? Wat kun je als (beroeps)opvoeder aanbieden om de prikkelverwerking te ondersteunen? Aan de hand van - deels zelf ingebrachte - casussen gaan we aan de slag met het typeren van gedrag en met het beslissen of er een andere of aanvullende strategie nodig is, zodat jouw leerling of cliënt zich beter voelt en beter kan functioneren. Je leert activerende en kalmerende strategieën en hoe je deze kunt toepassen. Ook leer je of onder- of overprikkeld zijn een onderdeel is van bijvoorbeeld ASS, HSP, VB, AD(H)D en hoogbegaafdheid of dat het een met het ander verward kan worden.

Doelstelling

·       Je leert welke invloed zintuiglijke prikkelverwerking (ZiP) heeft op opgroeien, (be)leven en leren.

·       Je leert hoe gedrag er uitziet als ZiP niet goed werkt (je leert kijken door een ‘ZiP-bril’).

·       Je leert, met behulp van videomateriaal storend gedrag typeren; is iemand misschien onder- of overprikkeld?

·       Je leert direct beslissen of je ondersteuning moet bieden of dat jouw leerling of cliënt al prima bezig is.

·       Je leert oplossingen te bedenken voor storend gedrag.

·       Je leert of onder- of overprikkeld zijn een onderdeel is van bepaalde stoornissen/persoonskenmerken of dat het een met het ander verward kan worden.

Werkwijze

De deelnemers krijgen videomateriaal te zien, zodat zij onder- en overprikkeld gedrag leren herkennen. Zij leren werken met een kijkwijzer, de ‘prikkelwijzer’. De deelnemers werken samen om verschillende opdrachten uit te voeren waarin zij onder- en overprikkeld gedrag leren typeren en zij leren strategieën uitkiezen voor onder- en overprikkelde personen. De deelnemers leren de ‘prikkelmeter’ kennen, waarmee leerlingen of cliënten zelf aan kunnen geven hoe zij zich voelen en wat zij nodig hebben.